Muhasebeci arkadaşların şöyle dediğini duyar gibiyim. Bu da nereden çıktı. Zaten bilanço veriyoruz. Kesin mizanı ne yapacaklar. İş yükümüz yeterince fazla. Ama nafile yapacak herhangi bir şey yok devlet istiyor. Devlet isteyince akan sular durur. Hukuk devleti olmamız münasebetiyle çıkan kanun ve tebliğlere riayet etmemiz gerekiyor.
Bu kadar giriş den sonra Kesin Mizan Bildirimine sebep olan, 19 Ocak 2011 tarih ve 27820 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 403 sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğini teşrih etmeye çalışacağız.
Kesin mizan bildirimini kimler, ne zaman, ne şekilde verecekler?
A - Bildirim Verme Zorunluluğu Getirilen Mükellefler:
- Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri kesin mizan bildirimi vermek zorundadır.
Fakat;
- Bankalar, Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketleri, Finansman Şirketleri, Sigorta Şirketleri, Menkul Kıymet Yatırım Fonları, Yatırım Ortaklıkları, Aracı Kurumlar, Emeklilik Yatırım Fonları ve Emeklilik Şirketleri kesin mizan bildirimi verme yükümlülüğüne tabi değildirler.
- Gelir ve Kurumlar vergisinden muaf olanlar kesin mizan bildirimi vermeyeceklerdir.
B - Bildirim Şekli:
403 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği Ek’inde yer alan Kesin Mizan Bildirim Formatın da elektronik ortamda düzenlemesi gerekmektedir.
| KESİN MİZAN | |||||
| HESAP KODU | HESAP ADI | BORÇ TOPLAMI |
ALACAK TOPLAMI |
BORÇ KALANI |
ALACAK KALANI |
| 100 | KASA | ||||
| 101 | ALINAN ÇEKLER | ||||
| 102 | BANKALAR | ||||
| 103 | VERİLEN ÇEK ve ÖDEME EMRİ (-) | ||||
| 108 | DİĞER HAZIR DEĞERLER | ||||
| 110 | HİSSE SENETLERİ | ||||
| 111 | ÖZEL KESİM TAHVİL SNT.VE BONO. | ||||
| 112 | KAMU KESİMİ TAHVİL SNT.VE BONO | ||||
| 118 | DİĞER MENKUL KIYMETLER | ||||
| 119 | MENKUL KIY.DEĞER DÜŞ.KAR.(-) | ||||
| 120 | ALICILAR | ||||
| . | . | ||||
| . | . | ||||
| . | |||||
| 797 | FİNANSMAN GİDERLERİ | ||||
| 798 | GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HES. | ||||
| 799 | ÜRETİM MALİYET HESABI | ||||
Kesin Mizan bildirimi yukarda ki formatta ana hesap hareket ve bakiyeleri üzerinden bildirilecektir.
Kullanılmayan hesaplar bildirimde boş bırakılacak sıfır yazılmayacaktır.
Kağıt ortamında verilen elden veya posta yoluyla gönderilen bildirimler kabul edilmeyecektir.
C- Bildirimin Dönemi ve Verilme Zamanı:
- Gelir vergisi mükellefleri, Mart Ayı içerisinde 1-31 Mart tarihleri arasında,
- Kurumlar vergisi mükellefleri, Nisan Ayı içerisinde 1-30 Nisan tarihleri arasında,
- Özel hesap dönemine tabi mükellefler, gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme süresi içerisinde,
- Tasfiyeye girmiş olan mükelleflerin, tasfiye beyannamesinin verilme süresi içinde,
- Birleşme halinde, birleşme beyannamesinin verilme süresi içinde,
- Devir halinde, münfesih kurumun bağlı olduğu vergi dairesine devir beyannamesinin verilme süresi içinde,
- Mükellefiyetin sona ermesi (kapanma durumunda), beyanname verme süresinde,
Verilecektir.
Hatalı gönderilen bildirimlerin düzeltme işlemlerinde ise ilk bildirim yapılmamış gibi tüm bilgileri yeniden doldurup göndermek gerekiyor.
Kesin mizan bildirimi ile birlikte, daha önce gelir vergisi beyannamesi ekinde yer alan “Performans Derecelendirme Bildirimi” ve kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan “Mali Bilgiler” kaldırılmıştır.
En önemli husus kesin mizan bildirimini kanun da belirtilen süreler içinde yerine getirmeyenlere uygulanacak yaptırım. Vergi Usul Kanun’u 355 inci maddesi gereği özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Yani kanun da belirtilen süreyi takip eden ilk on gün içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek, takip eden yirmi gün içinde verilmesi halinde 1/5 oranında (2011 Yılı 1.070,00 TL) özel usulsüzlük cezası kesilir.
Buradan meslektaşlarıma birkaç hatırlatmada bulunmak isterim. Maliye Bakanlığı bu bildirimi mükelleflerden isteme amacı olarak, ben şahsen şu kanıdayım. Muhasebe hilelerini tespit etmek. Maliye Bakanlığına farklı bankalara vb. kuruluşlara farklı bilgilerin önüne geçilmesi. Nasıl olacağına gelince en basit örneği elektronik ortamda görülen bilgilerin defter kayıtlarına geçirilip geçirilmediğidir. İşletmelerin banka hesapları Bakanlığın kontrölündedir. İşletmenin sahip olduğu tüm banka hesaplarının hareket toplamı, toplam borc/alacak mizanına eşit olmalıdır. Tabi bu noktada mükellef muhasebeciye bilgi vermemişse bile sıkı takip içinde olunmalıdır.
- Bankalar Hesabı
- Çekler Hesabı
- Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı
- SGK Hesabı
Şunu da unutmamak lazım hesaplarda farklığının tespit halinde, Vergi Usul Kanun’u 353/6 maddesi gereği Tekdüzen Hesap Planı ve Mali Tablolara İlişkin Usul ve Esaslara uymayanlara kesilecek Özel Usulsüzlük cezası 2011 yılı için 3.700,00 TL’dir.
Murat DEMİR
Mali Müşavir
